پرینترها به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارها و تجهیزات برای چاپ انواع اسناد و تصاویر و غیره در دو نوع لیزری و جوهر افشان وجود دارند. یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های این دو نوع پرینتر نوع ماده‌ای است که برای چاپ در آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. ماده اصلی در پرینترهای جوهر افشان که تصاویر، متون و غیره را بر روی کاغذ چاپ می‌کند، جوهر است که درون کارتریج قرار دارد. خشک شدن کارتریج جوهرافشان یکی از مشکلات رایج در این نوع پرینترها به حساب می‌آید که باعث می‌شود کاربران امکان چاپ در این شرایط را نداشته باشند و با مشکلات متعددی روبرو شوند. البته که جای نگرانی نیست و با رعایت یک سری اصول و اجرای برخی از روشهای می‌توان از خشک شدن کارتریج جوهرافشان جلوگیری کرد.
چرا جوهر کارتریج خشک می‌شود؟
درصد زیادی از کاربران تصور می‌کنند که جوهر کارتریج در پرینترهای جوهرافشان به دلیل قرار گرفتن در محفظه کارتریج و عدم تماس با هوا، خشک نمی‌شود؛ اما این تصور اشتباه بوده و به دلیل وجود منافذ کوچکی که وجود دارد، امکان نفوذ هوا به داخل کارتریج فراهم بوده و می‌تواند با تبخیر شدن جوهر درون آن شود. اصلی‌ترین عامل خشک شدن کارتریج جوهرافشان، تبخیر جوهر است که باعث جامد شدن آن شده و استفاده از آن را غیرممکن می‌کند. معمولا اصلی‌ترین دلیلی که می‌تواند منجر به خشک شدن جوهر درون کارتریج شود، عدم استفاده از پرینتر برای مدت زمان طولانی است.
از دیگر دلایل خشک شدن کارتریج جوهرافشان می‌توان به گرد و غبار موجود در هوا اشاره کرد؛ این ذرات موجود در هوا می‌توانند به دریچه‌ها نفوذ کرده و باعث مسدود شدن آن‌ها شوند. این اتفاق بر روی جوهر درون کارتریج اثر گذاشته و با کاهش کیفیت جوهر، شرایط خشک شدن آن را فراهم می‌کند. همانطور که عدم استفاده از دستگاه پرینتر برای مدت زمان طولانی می‌تواند باعث خشک شدن جوهر کارتریج شود، روشن بودن دستگاه برای مدت زمان طولانی نیز یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند این اتفاق را رقم بزند؛ زمانی که دستگاه برای مدت زمان طولانی روشم باشد گرمای حاصل از مصرف انرژی آن بر روی جوهر درون کارتریج اثر گذاشته و فرایند تبخیر آن را تسریع می‌کند که این عامل منجر به خشک شدن کارتریج جوهرافشان خواهد شد.
بیشتر بخوانید: تفاوت بین پرینتر جوهرافشان و لیزری چیست؟
روشهای جلوگیری از خشک شدن کارتریج جوهرافشان
همانطور که اشاره شد عوامل مختلفی وجود دارند که باعث خشک شدن کارتریج جوهرافشان می‌شوند؛ اما خوشبختانه یک سری نکات و روش‌ها وجود دارد که با بکارگیری آن‌ها می‌توان از این اتفاق جلوگیری کرده و با خیال آسوده از پرینتر برای چاپ اسناد مورد نظر استفاده کرد. از مهم‌ترین روشهای این کار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
خاموش کردن دستگاه پس از اتمام کار
یکی از مهم‌ترین دلایل خشک شدن کارتریج جوهرافشان، روشن بودن بیش از حد و طولانی مدت دستگاه است؛ در این شرایط گرمای ناشی از کار کردن دستگاه سرعت تبخیر جوهر را افزایش می‌دهد؛ به همین دلیل یکی از بهترین روشهای جلوگیری از خشک شدن جوهر درون کارتریج، خاموش کردن دستگاه پس از اتمام کار است. این کار باعث می‌شود که سرعت تبخیر جوهر به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرده و کاربر بتواند برای مدت زمان طولانی و بدون نگرانی از پرینتر برای چاپ اسناد مختلف استفاده کند.
تمیز کردن کارتریج و پرینتر
نفوذ گرد و غبار و آلودگی‌های موجود در محیط از دیگر عوامل مهم در خشک شدن کارتریج جوهرافشان محسوب می‌شود؛ این آلودگی‌ها می‌توانند باعث عدم عملکرد مطلوب قطعات مختلف پرینتر شده که نتیجه آن افزایش تولید گرما توسط دستگاه است. در این شرایط احتمال خشک شدن کارتریج افزایش پیدا کرده و این روند تسریع می‌شود. به همین دلیل نطافت و تمیز کردن دستگاه و کارتریج آن به صورت منظم یکی از بهترین روش‌هایی است که می‌تواند به حفظ کیفیت و سلامت دستگاه و جوهر کارتریج و همچنین افزایش کیفیت چاپ کمک کند.
استفاده مداوم از پرینتر
بر اساس مواردی که پیش‌تر ه آن اشاره شد یکی از اصلی‌ترین دلایل خشک شدن کارتریج جوهرافشان، عدم استفاده از دستگاه برای مدت زمان طولانی است؛ به همین دلیل توصیه می‌شود که به منظور از بین رفتن کیفیت و کارایی جوهر پرینتر خود، در بازه‌های زمانی مختلف از دستگاه برای چاپ اسناد مختلف استفاده کنید. در صورت عدم استفاده طولانی مدت از پرینتر جوهر درون کارتریج به مواد و ذرات خشک و جامد تبدیل شده و دیگر امکان استفاده از آن وجود نخواهد داشت.
مرطوب نگه داشتن کارتریج
در صورتی که قصد ندارید با انجام چاپ‌های آزمایشی جوهر کارتریج را هدر دهید، روش دیگری برای جلوگیری از خشک شدن کارتریج جوهرافشان وجود دارد؛ این روش مرطوب نگه داشتن کارتریج است. برای این کار کافی است که یک جفت دستکش یکبار مصرف پوشیده و کارتریج را از محل قرارگیری آن خارج کنید. در این حالت با استفاده از یک دستمال و پارچه تمیز و مرطوب، قسمت بالای کارتریج‌ها را به آرامی پاک کنید. این کار باعث می‌شود که جوهر باقیمانده بر روی سطح کارتریج پاک شده و در نتیجه از گرفتگی آن، به عنوان یکی از دلایل خشک شدن کارتریج جوهرافشان، جلوگیری شود. در نهایت کارتریج را با یک دستمال تمیز خشک کرده و در محل خود قرار دهید.
تنظیم دما
دمای بیش از حد بالا یا بیش از حد پایین یکی از مهم‌ترین دلایل خشک شدن کارتریج جوهرافشان به حساب می‌آید. سعی کنید دمای محیطی که پرینتر در آن قرار دارد را در حدود 20 درجه سانتیگراد حفظ کنید تا به این شکل عمر جوهر کارتریج به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کند. همچنین در صورتی که محیط قرارگیری پرینتر بیش از حد خشک باشد، امکان سرعت پیدا کردن روند خشک شدن جوهر وجود دارد؛ به همین دلیل می‌توان با استفاده از تجهیزات مختلف میزان کمی رطوبت به هوای محیط اضافه کرد.
آیا می‌توان کارتریج جوهرافشان خشک شده را شارژ مجدد کرد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که خیر؛ امکان شارژ مجدد کارتریج جوهرافشان خشک شده وجود ندارد. اما دلیل این اتفاق چیست؟ زمانی که از پرینتر جوهرافشان استفاده می‌کنید، جوهر به درون منافذ هد و سایر منافذ روی کارتریج نفوذ می‌کند؛ خشک شدن جوهر به این معناست که این منافذ مسدود می‌شود و در صورتی که کارتریج به جوهر جدید شارژ شود نیز نمی‌تواند کارایی اولیه را داشته باشد.
با این حال بسیاری از افراد بر این باور هستند که خشک شدن کارتریج جوهرافشان، مانع شارژ مجدد آن نمی‌شود؛ البته که این موضوع به مدت زمان خشک شدن جوهر بستگی دارد. در صورتی که جوهر درون کارتریج بیش از حد خشک نشده باشد، می‌توان قطعات مختلف کارتریج را به خوبی تمیز کرده و آن را مجدد شارژ کرد. به همین دلیل در صورتی که با کارتریج خشک شده مواجه شدید، بهتر است از افراد آگاه و متخصص در این زمینه کمک بگیرید.
در صورت خشک شدن کارتریج جوهرافشان چه باید کرد؟
با وجود همه روش‌هایی که گفته شد، ممکن است شرایطی به وجود آید که نتوان از خشک شدن کارتریج جوهرافشان جلوگیری کرد؛ تصور کنید برای یک تعطیلات چند روزه به سفر رفته‌اید یا به دلیل بیماری چند روزی از پرینتر استفاده نمی‌کنید. در این شرایط ممکن است که جوهر پرینتر خشک شده و دیگر نتوان از آن برای چاپ کردن اسناد و برگه‌های مختلف استفاده کرد.
اما نگران نباشید؛ بعید است که کارتریج‌های جوهرافشان به صورت کامل خشک شده و امکان استفاده از آن‌ها وجود نداشته باشد؛ در این شرایط روش‌هایی وجود دارد که با استفاده از آن‌ها می‌توان مجدد از کارتریج برای چاپ استفاده کرد. برای این کار چند روش و تکنیک وجود دارد که در ادامه به معرفی و بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
تمیز کردن هد پرینتر
معمولا مدل‌های مختلف پرینترهای جوهرافشان به یک ابزار داخلی مجهز هستند که از آن می‌توان برای تمیز کردن هد دستگاه استفاده کرد. این ابزار را در مدل‌هایی که دارای یک صفحه نمایش لمسی هستند می‌توان به راحتی پیدا کرد.حتی در برخی از مدل‌های یک دکمه اختصاصی برای این ابزار وجود دارد که تمیز کردن هد دستگاه را انجام می‌دهد. به هر صورت در منوی دستگاه می‌توانید به دنبال گزینه عیب‌یابی یا نگهداری باشید تا بتوانید این ابزار را پیدا کرده و از آن استفاده کنید.
در صورتی که موفق به پیدا کردن گزینه مورد نظر برای این قابلیت در منوی تنظیمات دستگاه خود نشدید، کافی است که مدل دستگاه را همراه با عبارت تمیز کردن هد چاپ در گوگل جستجو کنید. بدون شک دستورالعمل‌های ساده‌ای را پیدا خواهید کرد که با استفاده از آن می‌توانید از قابلیت تمیز کردن هد دستگاه استفاده کنید. پس از پیدا کردن این قابلیت آن را اجرا کرده و پس از به پایان رسیدن فرایند تمیز کردن هد، یک صفحه آزمایشی را به وسیله پرینتر چاپ کنید؛ در صورتی که نتیجه مطلوب نبود ممکن است که نیاز به تکرار چند باره این فرایند وجود داشته باشد. در صورتی که پس از چند بار امتحان کردن این روش نتیجه مطلوب حاصل نشد، بهتر است از روش بعدی برای این کار استفاده کنید.
با آب گرم تمیز کنید
بسیاری از جوهرهایی که در پرینترهای جوهرافشان مورد استفاده قرار می‌گیرند، از نوع محلول در آب هستند؛ در صورت خشک شدن کارتریج جوهرافشان و در صورتی که استفاده از قابلیت تمیز کردن هد باعث بدست آمدن نتیجه مطلوب نشد، می‌توانید نازل‌ها را به صورت دستی و با استفاده از آب گرم تمیز کنید. کافی است مقداری آب گرم را در یک شرف ریخته و کارتریج را به مدت 5 تا 10 دقیقه در آن قرار دهید. توجه داشته باشید که برای انجام این روش به آب زیادی نیاز ندارید و آب باید در حدی باشد که فقط نازل‌های کارتریج در زیر آب قرار بگیرند.
پس از خارج کردن کارتریج‌ها از آب، آن را بر روی یک دستمال مرطوب قرار داده و نازل‌ها را به سمت پایین قرار دهید. در این شرایط به مدت حدود دو ساعت اجازه دهید که کارتریج خشک شود. پس از خشک شدن آن را درون محل خود در دستگاه قرار داده و مجدد قابلیت تمیز کردن هد را اجرا کنید.
استفاده از الکل
در صورتی که استفاده از الکل باعث از بین رفتن خشکی جوهر و روان شدن آن نشد، می‌توانید از الکل برای تمیز کردن نازل‌ها استفاده کنید. در صورت خشک شدن کارتریج جوهرافشان، آن را از دستگاه خارج کرده و با استفاده از یک پارچه نرم یا پنبه آغشته به الکل نازل‌های آن را تمیز کنید. این کار را برای چند مرتبه تکرار کنید و پس از آن اجازه دهید که کارتریج خشک شود. در نهایت کارتریج را در دستگاه قرار داده و فرایند تمیز کردن هد را انجام دهید. در صورتی که پس از امتحان کردن این روش‌ها، مشکل خشک شدن کارتریج جوهرافشان حل نشود، باید نسبت به تعویض آن با یک کارتریج جدید اقدام کنید.
جمع‌بندی
پرینترهای جوهرافشان یکی از انواع پرینترهای مورد استفاده برای چاپ اسناد و مدارک مختلف هستند که از جوهر مایع برای چاپ بر روی کاغذ استفاده می‌کنند؛ به همین دلیل یکی از مشکلات رایج در این نوع پرینترها، خشک شدن جوهر درون کارتریج به دلایل مختلف از جمله عدم استفاده به مدت طولانی، روشن بودن طولانی مدت دستگاه، نفوذ گرد و غبار و غیره است. خشک شدن کارتریج جوهرافشان به این معنی است که امکان استفاده از آن برای چاپ وجود ندارد و در درصد زیادی از موارد نیز امکان شارژ مجدد نیز وجود نخواهد داشت. این موارد باعث شده که اطلاع و آگاهی نسبت به روشهای جلوگیری از خشک شدن کارتریج جوهرافشان از اهمیت زیادی برخوردار باشد.